Wat is mediation?
Mediation is een vorm van bemiddeling in conflicten, waarbij een neutrale bemiddelingsdeskundige, de mediator, de communicatie en onderhandelingen tussen partijen begeleidt. De mediator is in deze neutraal ten opzichte van partijen, maar ook ten opzichte van hun geschil.
De mediator faciliteert het mediationproces, maar draagt geen oplossingen aan. Mediation wordt daarom ook wel ‘begeleidt onderhandelen‘ genoemd. Bij mediation bepalen partijen namelijk zelf, aan de hand van hun werkelijke belangen, welke oplossing voor hen aanvaardbaar is. Dit wordt ook wel zelfbeschikking genoemd.
Het is aan de mediator om partijen te helpen hun werkelijke belangen boven tafel te krijgen. “Waar gaat het partijen werkelijk om?” Dit is anders dan andere vormen van conflictoplossing, zoals bijvoorbeeld rechtspraak en arbitrage, waarbij een derde de beslissing neemt.
Kortom, in mediation hebben partijen een actieve rol. Er wordt van hun namelijk een commitment verwacht dat ze zich inspannen om een oplossing te vinden voor hetgeen hen verdeeld houdt.
Welke soorten mediation zijn er?
Wanneer we het hebben over mediation, dan hebben we het al snel over mediation bij echtscheiding of mediation bij een arbeidsconflict. Echter, mediation kan ook bij andere soorten conflicten succesvol worden toegepast. Denk hierbij aan mediation bij een burenruzie, familieconflict, zakelijk conflict en een conflict tussen overheidsinstanties en burgers.
Wanneer kan (verwijzing naar) mediation succesvol zijn?
De kans dat hetgeen partijen verdeeld houdt met behulp van mediation opgelost wordt, hangt doorgaans af van de volgende factoren: de mate waarin het geschil is geëscaleerd, de onderhandelingsbereidheid en de daadwerkelijke onderhandelingsruimte van partijen.
Onderhandelingsbereidheid
Beide partijen moeten bereid zijn om actief te zoeken naar een oplossing voor hun conflict.
Onderhandelingsruimte
Beide partijen moeten bereid zijn elkaar iets te geven. Dit vergt enige inspanning en bereidheid tot concessies. Wanneer partijen namelijk niet bereid zijn beiden water bij de wijn te doen, is het praktisch onmogelijk om samen tot een oplossing te komen dat voor beide partijen aanvaardbaar is.
Kortom, de bereidheid van beide partijen is van essentieel belang. Wanneer beide partijen er samen graag uit willen komen en bereid zijn om elkaar iets te geven, dan zullen ze in staat zijn om hun conflict, met behulp van mediation, succesvol op te lossen.
Wat zijn de kenmerken van mediation?
De drie belangrijkste kenmerken van mediation zijn: zelfbeschikking, vrijwilligheid en vertrouwelijkheid. Hiermee onderscheidt mediation zich van andere vormen van conflicthantering, zoals rechtspraak of arbitrage.
1. Zelfbeschikking
Bij mediation is de zelfbeschikking van partijen essentieel. In tegenstelling tot bijvoorbeeld rechtspraak, waar een rechter de beslissing neemt, hebben partijen bij mediation de regie over de uitkomst.
2. Vrijwilligheid
Alle partijen, dus ook de mediator, moeten bereid zijn om vrijwillig deel te nemen aan de mediation, zonder dat er sprake is van druk of dwang. Vrijwilligheid betekent ook dat zowel de partijen als de mediator het mediationproces op elk moment kunnen beëindigen.
3. Vertrouwelijkheid
Alles wat tijdens de mediation mondeling of schriftelijk wordt besproken is vertrouwelijk. Vertrouwelijkheid tijdens, maar ook na afloop van de mediation, is essentieel voor mediation. Partijen kunnen immers niet tot de kern van hetgeen hun verdeeld houdt komen wanneer zij niet open en vrij met elkaar kunnen spreken.
Lees verder over de vertrouwelijkheid in mediation in de blog: “Mediation: ontdek hoe zelfbeschikking, vrijwilligheid en vertrouwelijkheid de sleutel zijn tot een succesvolle conflictoplossing.“
FAQ
De geheimhoudingsplicht heeft betrekking op ‘nieuwe’ informatie dat tijdens de mediation boven water is gekomen en niet op informatie, dat voorafgaand aan de mediation, reeds bekend was of los van de mediation achterhaald kan worden.
De geheimhoudingsplicht heeft betrekking op: ‘het verloop van de mediation, de daar door de bij de mediation aanwezige personen ingenomen standpunten, gedane voorstellen en de daarbij mondeling of schriftelijk, direct of indirect, verstrekte informatie’.
Een geheimhoudingsverklaring bij mediation is een overeenkomst waarin partijen verklaren dat ze geen mededelingen zullen doen over wat er tijdens de mediation is besproken.
De geheimhoudingsverklaring bij mediation is opgenomen in de mediationovereenkomst. De mediationovereenkomst wordt, voor aanvang van de mediation, ondertekenend door partijen en de mediator.
In sommige gevallen wordt ten behoeve van de mediation een deskundige ingeschakeld. Denk hierbij aan een fiscalist of een advocaat. In dat geval dient de deskundige een aparte geheimhoudingsverklaring te ondertekenen.
Mediation met één gezamenlijke mediator is aanzienlijk goedkoper, sneller en duurzamer dan uw conflict oplossen via rechtspraak met twee advocaten. Ontdek de voordelen van mediation.
Mediation heeft geen zin wanneer een van de partijen:
- niet vrijwillig deel wil nemen aan mediation;
- graag een gerechtelijke vonnis wil;
- kosten wat kost zijn of haar gelijk wil halen; of
- baat heeft bij vertraging van de zaak.